Pele, prawdziwy geniusz piłki nożnej, twierdził,że w momentach najwyższej formy miał wrażenie, iż wpada w dziwny stan spokoju, w którym czuje się niezwyciężony

Czy w sporcie umysł jest równie ważny jak ciało?

Wyrobione mięśnie, silne serce i zdrowe płuca są podstawowym „wyposażeniem” dobrych sportowców. Naukowcy zwracają jednak coraz większą uwagę na to, iż w osiągnięciach sportowych podstawową rolę odgrywa umysł. Rola jego jest dwojaka. Po pierwsze, mózg przetwarza ogromną ilość informacji odbieranych za pośrednictwem zmysłów. Niektóre mózgi robią to szybciej i wydajniej niż inne, a zdolności sportowe polegają w znacznej mierze na tym, jak szybko i pewnie umysł człowieka reaguje na bodźce i pobudza ciało do działania.

Umiejętności sportowe są też kierowane przez umysł w inny, znacznie bardziej subtelny sposób, który nie został jeszcze w pełni zrozumiały. Większość czołowych sportowców (również amatorów) twierdzi, iż dobra gra i zwycięstwo zależą od „psychicznego przygotowania”. Choć każdy z nich podaje różne definicje tego terminu, często powtarzają się pewne elementy. Mówią oni na przykład o potrzebie nauczania się koncentracji, by nic nie było w stanie odwrócić ich uwagi od gry. Wydaje się, że istnieje trudno dostrzegalna granica między zbytnią koncentracją, powodującą napięcie i prowadzącą do błędów, a automatyczną, swobodną koncentracją, pozwalającą osiągnąć najlepsze wyniki. Zajmujący się aspektami sportu psycholog Jim E. Loehr określa tę pożądaną umiejętność jako „wykorzystywanie energii psychicznej”. Wynika z tego, że sport wymaga współdziałania wielu różnych czynności umysłu: poznania, emocji, a także świadomych i nieświadomych reakcji na sygnały odbierane przez zmysły. Dlatego sukces w sporcie (przynajmniej w ramach swoich możliwości fizycznych) osiąga się trenując nie tylko ciało, lecz również umysł.

Które zmysły są najważniejsze dla sportowca?

Nerwy czuciowe, znajdujące się w mięśniach, ścięgnach i stawach, za pośrednictwem układu nerwowego bezustannie przekazują do mózgu uaktualniane sygnały o położeniu kończyn. Oczy informują o orientacji przestrzennej, pozycji i czynnościach przeciwnika. Ucho wewnętrzne daje nam poczucie równowagi, zaś słuch często zastępuje „oczy z tyłu głowy”, pozwalając zorientować się w ogólnej sytuacji. Umiejętność wychwytywania pewnych dźwięków może być nieocenioną pomocą w sporcie. Na przykład, na podstawie dźwięku towarzyszącego uderzeniu nogą w piłkę można ocenić jej prędkość, kierunek i tor lotu.